Eenmanszaak of vennootschap?

BV, NV, eenmanszaak, … welke rechtsvorm is het meest geschikt voor jouw ondernemingsplannen? Sinds 1 mei 2019 zijn de regels voor vennootschappen gewijzigd. Wat je dacht te kennen onder een bepaalde vorm is daarom misschien niet meer relevant vandaag.

De juiste rechtsvorm voor jouw ondernemingsplannen

Ben je zelf als enige ondernemer actief, dan ligt voor velen de eenmanszaak voor de hand. Je wordt dan actief als zelfstandige. Werk je doelgericht met anderen aan een gemeenschappelijk zakelijk doel, dan is een vennootschap aangewezen.

Zelfstandige is de meest eenvoudige vorm om in je eentje een economische activiteit uit te oefenen. Daarbij geldt een belangrijk aandachtspunt: de eenheid van vermogen. Het betekent dat je persoonlijke bezittingen en de middelen van je beroepsactiviteit altijd samen bekeken worden. Er is geen onderscheid, alles vormt één geheel. Bij mogelijke problemen met de zaak, staan ook je persoonlijke bezittingen op het spel. Dat is toch een ernstig risico, want iedereen kan in de toekomst al eens tegenslag hebben. 

Bij een vennootschap brengen verschillende personen geld samen en ontplooien een gemeenschappelijke bedrijfsactiviteit. De deelnemers, in technische termen de aandeelhouders van de vennootschap, delen de lusten en de lasten, in goede en slechte tijden. Een belangrijk voordeel van de vennootschap is de scheiding tussen de bedrijfsmiddelen en het persoonlijke vermogen van elke aandeelhouder. Dat laatste blijft dus buiten schot mocht onverhoopt iets mislopen met het bedrijf. 

Sinds de wetsaanpassing van 2019 is een en ander vereenvoudigd. Zo kan nu slechts één persoon een vennootschap oprichten zodat het persoonlijk vermogen toch gescheiden is, zonder partners te moeten zoeken. Een vennootschap oprichten veroorzaakt wel wat meer administratie en kosten dan een activiteit in persoonlijke naam. Maar voor beiden nemen dienstverleners zoals sociale verzekeringsfondsen je heel wat werk uit handen, zoals Acerta, Liantis, Avixi, Securex, Xerius en anderen.

Kies je voor een vennootschap, dan blijft de vraag welke vennootschapsvorm je best gebruikt. Elk type heeft eigen kenmerken met voor- en nadelen. Die zijn goed uitgelegd op de websites van Liantis, Acerta of de FOD Economie.

Aansprakelijkheid

Zoals hiervoor vermeld neemt wie een vennootschap opricht, risico’s wat betreft haar of zijn privévermogen. Daarom richten veel ondernemers toch een vennootschap op zodat de aansprakelijkheid beperkt blijft tot het ingebrachte kapitaal. Het privévermogen blijft gevrijwaard. Om die reden spreekt men van vennootschapsvormen met een 'beperkte aansprakelijkheid'. Schuldeisers kunnen alleen aanspraak maken op het ingebrachte kapitaal in de vennootschap. 

De vier vennootschapsvormen

• De maatschap, met als varianten de vennootschap onder firma (VOF) en gewone commanditaire vennootschap (Comm.V.)
• De Coöperatieve Vennootschap (CV)
• De Besloten Vennootschap (BV)
• De Naamloze Vennootschap (NV)

Van deze vennootschapsvormen heeft enkel de maatschap nog onbeperkte aansprakelijkheid; de BV, NV en CV zijn vennootschappen met een beperkte aansprakelijkheid.

Zowel voor het oprichten van een BV als van een NV is de tussenkomst van een notaris nodig want de oprichting moet gebeuren bij authentieke akte, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het bedrijf moet officiële statuten hebben en steunen op een realistisch financieel plan. Die laatste voorwaarde is veel strenger geworden dan voorheen. Een dergelijk plan vraagt de tussenkomst van een financieel expert zoals de boekhouder, tenzij de ondernemer zelf financieel voldoende onderlegd is.

De BV anno 2021

De BV of besloten vennootschap vervangt de vroegere BVBA (besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid). Nu verplicht de wet geen minimum inbreng meer en je kan alleen een bv oprichten: vroeger allemaal niet mogelijk. Gezien de beperkte aansprakelijkheid en het wegvallen van dit startkapitaal, is de BV een heel populaire vennootschapsvorm geworden. Maar let op: wil je geloofwaardig zijn bij leveranciers en klanten, dan is een beperkt kapitaal toch te overwegen.

Is je zaak gegroeid en wil je toch de overstap maken van eenmanszaak naar vennootschap? Dan biedt onFact twee mogelijkheden. Lees er alles over in ons documentatie-artikel 'Mijn bedrijfsvorm is gewijzigd, wat nu?'.