Eenmanszaak

Starten als zelfstandige ondernemer onder het stelsel van de eenmanszaak is eenvoudig: gewoon een aantal basisformaliteiten in orde brengen en je kan al starten.

Wat vormt de eenmanszaak?

De activiteit die je als ondernemer-zelfstandige wil gaan uitvoeren is de kern van de eenmanszaak. Om te starten zijn er volgende stappen:

• Het bewijs leveren van je ondernemersvaardigheden
• Bij een erkende financiële instelling een zichtrekening openen
• Je onderneming inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
• Je aanmelden bij de btwadministratie als belastingplichtige in de omzetbelasting en een btw-nummer verwerven
• Je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.

Voor de vergunningsplichtige beroepen/activiteiten: aanvragen van de gepaste vergunning. Dat doe je allemaal best via een ondernemingsloket waar gespecialiseerde medewerkers advies leveren en de nodige formaliteiten vervullen. 

Belangrijk: de eenmanszaak valt volledig samen met jou als natuurlijke persoon. Er is dus geen sprake van een aparte rechtspersoonlijkheid of scheiding van vermogen. Wat van jou persoonlijk is, is van de eenmanszaak en omgekeerd. Dat betekent onbeperkte aansprakelijkheid voor de verplichtingen, zodat schuldeisers aanspraak kunnen maken op al je bezittingen, zelfs je privéwoning. Om dat laatste te voorkomen kan je een verklaring van niet-vatbaarheid voor beslag afleggen bij een notaris. Zeker doen want dan blijft je woning buiten schot wanneer het onverwacht en ongewenst toch fout zou lopen met de zaken.

Financiële verplichtingen

Een eenmanszaak oprichten valt niet onder specifieke financiële voorwaarden. Er is bijvoorbeeld geen vereist minimaal bezit om te mogen starten. De meeste eenmanszaken zijn verplicht onderworpen aan de btw-wetgeving (het ondernemingsloket kent de uitzonderingen). Belangrijk is de aanmelding bij de btw-administratie. De maandelijkse of driemaandelijkse btw-aangiftes moeten tijdig en correct worden ingediend en verschuldigde sommen worden betaald. Deze administratie is niet mals met boetes en vorderingen voor wie de regels niet nauwgezet volgt. Zorg dus dat je de btw-betalingen tijdig uitvoert. Ook de betaling van de sociale bijdragen is een essentieel en gevoelig punt. Gevoelig omdat ook daar vertragingen niet getolereerd worden.

Eenvoudige boekhouding

De eenmanszaak moet ook een eigen administratie voeren, maar die is eerder beperkt onder de vorm van een enkelvoudige boekhouding (soms ook kasboekhouding genoemd). Concreet moet elke eenmanszaak een verkoopdagboek en een aankoopdagboek bijhouden (en uiteraard de daaraan verbonden btw-administratie). Verder moeten kosten bewezen worden met inkomende facturen op naam van de eenmanszaak (cfr aankoopdagboek) en moeten conform de wet facturen aan klanten worden uitgeschreven (deel van het verkoopdagboek) met onder andere respect voor de bij wet vereiste archivering en beschikbaarheid voor controles.  

De winst die je maakt in een eenmanszaak wordt belast via de personenbelasting en niet via een aparte vennootschapsbelasting. De aanslagvoeten zijn daar veel hoger en de mogelijkheden van verrekening van de kosten zijn toch wat anders en minder gunstig. Maakt dat de hulp van een boekhouder/accountant overbodig. Misschien, maar waarschijnlijk niet. Wie heeft immers de kennis om de bestaande regels en wetgeving correct toe te passen en vooral, om de snelle evolutie daarvan te volgen en in de praktijk om te zetten? Weinig zelfstandigen. Daarom de raad om toch een professionele boekhouder of accountant in te zetten, al zal die in principe wat minder werk hebben dan bij een vennootschap.